DE BLUES IS ONDERWEG VAN ZUID NAAR OOST
DEEL TWEE
De groei van de city-blues betekende niet dat country-blues ter ziele was gegaan. Integendeel, het was het platen-kopende publiek, vooral mensen uit de stad, dat een wat verfijndere smaak had ontwikkeld, maar de oudere vorm van de blues leefde nog voort, zoals Big Boy Crudup of Blind Boy Fuller. In de staten aan de oostkust vonden de platenmaatschappijen nog genoeg zangers en materiaal waar nog steeds vraag naar was.
Chicago ‘de windy city’ groeide uit tot een centrum van blues muziek, in de jaren 30 en 40, toen duizenden mensen uit de Mississippi-Delta (onder wie ook bluesmuzikanten) de velden verlieten en naar het noorden trokken om daar in de fabrieken en slachterijen te gaan werken.
De Chicago-blues is eigenlijk een kruising. De stijl heeft de rauwheid van de Delta-blues en intensiveert die nog eens met een elektrisch versterkte sound, ten gehore gebracht door een kleine bands. Enkele vooraanstaande artiesten die naam gemaakt hebben in de Chicago bluesstijl laat ik horen in deel twee over de BLUES.
blind boy fuller (fulton allen 1904-1941)
rag mama rag (1935)
In 1935 hoorde J.B.Long, een talentenjager voor de Amerikaanse Records Corporation, de straatmuzikant Blind Boy Fuller (echte naam Fulton Allen) in Durham North Carolina, voor tabakswerkers zingen. Toen begon er een mooie carriére voor Fuller, hij heeft zo’n 135 nummers opgenomen. Zijn meeste werk bestond uit de gewone zuidelijke blues maar ook wel vrolijke dansnummers zoals het fraaie ‘Rag Mama Rag’.
sonny terry & brownie mcghee
ride and roll (1955)
Big Boy Fuller speelde vaak samen met de blinde mondharmonicaspeler Sonny Terry, maar na de vroege dood van Fuller ging Sonny Terry (1911-1986) spelen met gitarist Brownie McGhee (1915-1996) Dit duo is heel lang samen blijven spelen. Ze waren echte bluesspelers. Sonny’s unieke mondharmonica spel had een gejaagdheid die uniek was toen.
‘sleepy’ john estes (1899-1977)
little laura blues (1941)
Het platenlabel Decca ontdekte in 1935 een van de merkwaardigste blues zangers van allemaal ‘Sleepy’ John Estes. Die voor die tijd in Memphis opnamen had gemaakt voor label Victor Bluebirds Records. John Estes zong in een merkwaardig huilerige stijl over plaatselijke onderwerpen en mensen die hij kende. Bijna al zijn bluesmuziek was autobiografisch. Hij was een soort zingende krant, waarvan de bladzijden altijd op het punt leken te staan los te raken, terwijl ze toch tot het einde bij elkaar wisten te blijven.
muddy waters (mckinley morganfield 1913-1983)
young fashioned ways (1955)
Blues zanger McKinley Morgenfield beter bekend als Muddy Waters kwam uit Mississippi hij was de onbetwiste koning van de Chicago-blues van de jaren 50. Hij had een boogie-ritme, wat gemakkelijk paste bij het nieuwe geluid uit Chicago. ‘Young Fashioned Way’ is een opname uit 1955 met Little Walter op harmonica, Otis Spann op piano, Jimmy Rogers op gitaar, Willie Dixon op de bas en Fred Below op de drums. Allemaal grote namen die je regelmatig terug zag bij allerlei plaatopnames in Chicago.
willie dixon (1915-1992)
walking the blues (1955)
Misschien met uitzondering van Muddy Waters heeft niemand een grotere bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de sound en stijl van de Chicago-blues dan Willie Dixon. Hij was de ultieme man achter de schermen en beschikte over uitzonderlijke talenten. Hij schreef een groot aantal onverwoestbare songs die tot het beste behoren dat de Chicago-blues te bieden heeft.
lowell fulson (1921-1999)
some old lonesome day (1948)
Er zijn niet veel blues artiesten die de grenzen van het genre blues zo ver hebben verlegd als Lowell Fulson. Hij was ruim vijftig jaar een niet weg te denken naam in de wereld van de blues en kan bogen op een omvangrijk platenoeuvre met stadsblues, soulrijke grooves en folkachtige gitaar duetten met allerlei andere vermaarde gitaristen.
john lee hooker (1917-2001)
i caN’T QUIT YOU BABY (1956)
John Lee Hooker is ontegenzeggelijk een van de echt groten van de blues, samen met Muddy Waters, B.B.King en Howlin’Wolf. Hooker wordt vaak de ‘Koning van de Boogie’ genoemd, met zijn energieke, ritmische manier van gitaar spelen in een onlosmakelijke element van de sound en stijl van de blues geworden.
sam ‘lightnin’ hopkins (1912-1982)
coffee for mama (1946)
Sam “Lightnin’ Hopkins kan worden gerangschikt in verschillende bluescategorieën. Je heb de vroegere Lightnin’ van de traditionele bluesstijl. Dan is er de verweesd klinkende Lightnin’ uit Texas die de traditie van Blind Lemon Jefferson voortzet. Verder heb je Lightnin’ Hopkins de koffiehuizen entertainer die folksongs zingt zoals het dwepende Çoffee for Mama’.
Howlin’ wolf (chester burnett 1910-1976)
i asked for water (1951)
Howlin’ Wolf geboren in 1910 als Chester Burnett. Opgegroeid in het hart van de Mississippi delta. De spil van de sound van Howlin’ Wolf was zijn stem, een geweldig bijna angstaanjagend instrument dat hij gebruikte om met een oorverdovend volume te schreeuwen, kreunen en huilen als een wolf.
lightnin’ slim (otis hicks 1913-1974)
i’m a rolling stone (1957)
Otis Hicks was de bekende Lightnin’Slim geboren in 1913 in St. Louis, deze had een stem zo droog als een woestijn, en zijn gitaarpatronen waren zo eenvoudig dat je ze niet meer uit je hoofd kreeg. Zijn muziek had daardoor meestal ook iets spartaans. De begeleidingsgroep in de beginperiode was niet meer dan een kartonnen doos voor het ritme, en de mondharmonica van een zekere Lazy Lester.
little walter (walter jacobs 1930-1968)
lights out (1953)
Little Walter Jacobs is de meest invloedrijke mondharmonicaspeler aller tijden, zowel in de blues als elders. Als er iemand voldoet aan het populaire beeld van een mondharmonicaspeler die gebogen staat over een goedkope microfoon en speelt voor wat hij waard is, dan is dat Little Walter. Zijn inventiviteit op de harmonica kende geen grenzen. Wat dat betreft had hij veel weg van een improviserende jazzsaxofonist. En hij veranderde voorgoed de sound van de blues en de status van dat nederige instrument, de mondharmonica.
robert nighthawk (1909-1967)
black angel blues (1949)
Robert Nighthawk had een hele centrale rol in de blues. Hij overbrugde de kloof tussen de Delta- en de Chicago blues. Robert Nighthawk is geen naam die vaak genoemd wordt wanneer mensen het hebben over de grootste bluesartiesten aller tijden, en dat is eigenlijk geen schande. Zijn diep resonerende stem en oogstrelende spel op de slidegitaar waren van grote invloed op de generatie artiesten na hem.
jimmy reed (1925-1976)
down in virginia (1958)
Het soort blues dat Jimmy Reed speelde kan wellicht het best worden vergeleken met een gewone hamburger – niks apart, maar als dat toevallig je lievelingskostje is, is het genieten geblazen. Jimmy Reed had meer hits in de pop lijsten dan welke bluesartiest ook, en dat met een reeks platen waaraan de eenvoudigste bluesformule ten grondslag lag die je je kunt indenken.
st. louis jimmy (jimmy oden 1903-1977)
i’m st. louis bound (1961)
James Burke Oden zichzelf noemende St.Louis Jimmy was een Amerikaanse blueszanger en pianist. Geboren in Nashville Tennessee. Begin jaren 30 verhuisde hij naar Chicago kreeg daar zijn bijnaam St. Louise omdat dat zijn laatste woonplaats was. Jimmy Oden is nooit meer uit Chicago weggegaan. ‘Goin’Down Slow’ is zijn enige album wat hij heeft opgenomen, dat was in 1961.
little willie john (1937-1968)
need your love so bad (1955)
Een van de mooiste nummers van de Engelse bluesformatie Fleetwood Mac was ‘Need Your Love So Bad’ een mega hit in 1969. De componist van dit nummer was toen van de 18-jarige Willie John. Willie was geen echte blueszanger, maar neigde meer naar de Rhythm and Blues, hij overleed op vrij jonge leeftijd 31 jaar in de gevangenis waar hij een straf uitzat wegens doodslag. Willie John had een kort lontje en hij had de neiging om alcohol te misbruiken.
sonny boy williamson II (aleck ford 1912-1965)
help me (1963)
Er waren in de blues twee beroemde artiesten die Sonny Boy Williamson heetten nummer I en II. We gaan voor nummer II. Zijn echte naam is Aleck Ford geboren in 1912 en overleden in 1965. Sonny Boy Williamson was aan het einde van zijn leven veel te vinden in Engeland waar hij platen maakte met de Engelse formaties The Yardbirds en The Animals. Sonny Boy bracht het Europese publiek in verrukking met zijn trillende stem, zijn mondharmonica en zijn opmerkelijke, tweekleurige pak en bolhoed.